ISO 22000:2018 standardının açılımı ‘Gıda Güvenliği Yönetim Sistemidir. ISO 22000 standardı; Gıda zincirinde yer alan kuruluşların, gıdanın tüketimi anında güvenli olmasını sağlamak ve gıda güvenliğine yönelik olan tehditleri kontrol altına almak için gerekli şartları kapsar. ISO 22000, Codex Alimentarius Komisyonu tarafından geliştirilen HACCP sistemi prensipleri ve uygulama basamaklarını tamamlamaktadır. ISO 22000 standardı denetlenebilir şartlar aracılığıyla, HACCP planı ile öngereksinim programlarını birleştirir. Standart ISO (International Organisation for Standardization) tarafından hazırlanmış ve 2018 yılı Haziran ayında yayınlanmıştır. ISO 22000 gelişimi Uluslararası Standart Örgütü’ nün ISO/TC 34. teknik komitesi tarafından bütün dünyadaki dernekler ve gıda uzmanları ile sağlanmış ve yayınlanmıştır.
Bu Kimler İçin Geçerlidir?
ISO 22000 Standardının tüm şartları geneldir ve boyut ve karmaşıklığına bakılmaksızın gıda zincirinde yer alan tüm kuruluşlarda uygulanması amaçlanmaktadır. Gıda zincirinin bir veya daha fazla aşamasında, doğrudan veya dolaylı olarak yer alan kuruluşları içermektedir. Bir gıdanın Tarladaki üreticisinden, sofraya gelene kadar tüm aşamalarında ki kurumlar bu belgeyi alabilir. Direk gıda üreticilerinin yanında parakendeciler, toptancılar, gıda ekipmanı sağlayan üreticiler, temizlik ve sanitasyon(arındırma) hizmeti veren kuruluşlar, gıda ambalajlama yada depolama yapan işletmeler içinde uygun bir standarttır.
Neden gerekli?
ISO 22000 Standardı;
Birçok ülkedeki yasal zorunlulukları da dikkate alarak hazırlandığından üretilen mal ve hizmetlerin uluslar arası zincirle daha hızlı dolaşımına katkı yapan bir etkiye sahiptir.
İnsan sağlığı ve gıda güvenliğinin öne çıktığı bu dönemlerde güvenilirliği artırdığı gibi rekabet gücünü de olumlu yönde etkiler.
ISO 22000 ile Tüketiciyi bilinçlendirir
Ürün ve hizmet kalitesini artırır, ölçülmesini sağlar
Müşteri güvenini ve memnuniyetini sağlar.
Ticaret kolaylığı sağlar
Çalışanların hijyen ve gıda güvenliği konusunda bilinçlenmesini sağlar
Güvenli olmayan ürünün üretimi ve satış riskini azaltır.
Üretim ve işletmelerde disiplin oluşmasını sağlar
Yönetimin etkinliğini artırır.
Hangi ürünler için uygulanabilir?
ISO 22000 standardı kapsamında belgelendirme yapılabilecek olan dolaylı ve dolaysız yer alan kuruluşlar şunlardır.
Kuruluşlar,
Çiftçiler, Hasatçılar, Yem üreticileri,
Gıda bileşeni üreticileri,
Gıda üreticileri,
Gıda satıcıları,
Gıda servisleri,
Hazır yemek firmaları,
Temizlik ve sanitasyon hizmeti veren kuruluşlar,
Taşıyıcılar, depolama ve dağıtım kuruluşları vb.
Dolaylı olan kuruluşlar
Ekipman sağlayan kuruluşlar,
Temizlik ve sanitasyon ajanları,
Ambalaj malzemeleri
Gıda ile temasta bulunan diğer öğeleri üreten kuruluşlar vb.
Ön gereksinimleri nelerdir?
ISO 22000 standardında uygunluğun sağlanabilmesi için şirketler aşağıdaki temel kriterleri yönetim sistemlerine adapte etmelidirler:
HACCP Standardının adaptasyonu ve uygulanması
Dokümante edilmiş ve verimli çalışan bir kalite yönetim sistemi
Ön gereksinin şartlarının sağlanması
Kritik Kontrol noktalarının oluşturulması
Aşağıdaki unsurlar yerine getirilecek şekilde uygulanarak sistem oluşturulur.
Tehlikelerin tanımlanması ve değerlendirilmesi yapılmalıdır.(tehlike analizi)
Operasyonel ön gereksinim programları yazılı hale getirilmelidir.
HACCP planı oluşturulmalıdır.
Ham madde, katkı maddeleri, ürünle temas eden ambalaj malzemeleri ve son ürün özellikleri ve tasarlanmış kullanım tanımlanmalıdır.
İzlenebilirlik sistemi tanımlanmalıdır.
Doğrulama ve geliştirme için süreçler planlanmalıdır
Kısaca Belgelendirme Süreci:
Firmalar mutlaka orijinal ISO 22000 Standardı edinmelidir. ISO 22000 standardı
Sistemin kurulmuş ve uygulamaya alınmış olması gerekmektedir.(en az 3 ay boyunca işleyen bir sistem olmalıdır)
Belgelendirme kuruluşları firma kapsamına göre akredite olabilir yada akreditasyonsuz verme yetkisine sahip olabilirler.
Öncelikle belgelendirme kuruluşundan teklif alınır.
Teklif onayından sonra gerekli denetçi atamaları yapılarak gün belirlenir
Denetim planı hazırlanır
Ön değerlendirme yapılabilir(İsteğe bağlı)
Denetim;
Denetim süresi firmanın büyüklüğüne ve çalışan sayısına bağlı olarak değişir.
Denetim üretim sahalarına göre değişiklik gösterebilir.
Belgelendirme yenilemesinde tüm gereklilikler incelenir.
Detaylı rapor belgelendirme kuruluşuna gönderilir. Rapor inceleme ve onayından sonra sertifika
azırlama gerçekleşir.
Sertifikalar her yıl gözetim denetimine girmek şartı ile 3 yıl geçerlidir.
Sertifikasyon için sürekli uygunluk gerekmektedir.